- σινάς
- Επώνυμο Ελλήνων πατριωτών και μεγαλεμπόρων.
1. Σίμων. Ιδρυτής μεγάλου εμπορικού και τραπεζικού οίκου της Βιέννης (1753-1822). Καταγόταν από τη Μοσχόπολη της Β. Ηπείρου και, ύστερα από σύντομη παραμονή στη Νύσσα, εγκαταστάθηκε τελικά στη Βιέννη, όπου ασχολήθηκε με το εμπόριο. Όταν ξέσπασε η Γαλλική Επανάσταση, η μεν Αγγλία απόκλεισε με το στόλο της όλα τα λιμάνια της Μεσογείου, η δε Γαλλία κατάλυσε τη Βενετική δημοκρατία, η οποία πραγματοποιούσε ολόκληρο σχεδόν το ανατολικό εμπόριο. Την κατάσταση αυτή εκμεταλλεύτηκε ο Σ., με την ανάπτυξη των εμπορικών του επιχειρήσεων και κατόρθωσε έτσι να συγκεντρώσει τεράστια περιουσία. Το 1818, ο αυτοκράτορας, της Αυστρίας τον τίμησε με τον τίτλο του βαρώνου αλλά, όπως λέγεται, δεν ξέχασε ποτέ την ελληνική καταγωγή του και δεν άλλαξε τη συμπεριφορά και τις συνήθειες του.
2. Γεώργιος. Εθνικός ευεργέτης (Νίσσα, Σερβία 1783 - Βιέννη 1853). Έζησε τα παιδικά του χρόνια στις Σέρρες. Το 1791 ακολούθησε τον πατέρα του Σίμωνα (1) στη Βιέννη. Μεγάλο μέρος από την τεράστια περιουσία που είχε από τον πατέρα του, την διάθεσε για την ίδρυση της Εθνικής Τράπεζας της Αυστρίας, πολυτεχνείου στη Βιέννη και για άλλα κοινωφελή έργα. Από τον αυτοκράτορα της Αυστρουγγαρίας του απονεμήθηκε ο τίτλος του βαρώνου. Μετά τη σύσταση του ελληνικού κράτους ο Σ. κατάθεσε μεγάλα κεφάλαια για τη σύσταση της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδας και για την ανέγερση του Αστεροσκοπείου της Αθήνας (1846) σε σχέδια του αρχιτέκτονα Θεόφιλου Χάνσεν.
3. Σίμων. Εθνικός ευεργέτης, γιος του προηγούμενου (Βιέννη 1810-1876). Συνέχισε την εμπορική και κοινωφελή δράση του πατέρα του τόσο στην Αυστρία όσο και στην Ελλάδα, της οποίας ήταν πρεσβευτής στη Βιέννη και κατόπιν στο Βερολίνο. Τίτλους και τιμητικές διακρίσεις του απένειμε επίσης και ο αυτοκράτορας της Αυστρουγγαρίας. Ο Σ. φρόντισε για την επάνδρωση και για τον επιστημονικό εξοπλισμό του Αστεροσκοπείου, βοήθησε σημαντικά στην ανέγερση του μητροπολιτικού ναού της Αθήνας κι ενίσχυσε οικονομικά το αρχειοδιφικό έργο του Κ. Σάθα. Σ’ αυτόν επίσης οφείλεται η ανέγερση και η διακόσμηση του νεοκλασικού κτίριου της Ακαδημίας (1859-1875), όπου υπάρχει σήμερα ο ανδριάντας του.
* * *-άδος, ἡ, Α(θηλ. τού σιναρός) βλαβερή, καταστρεπτική.[ΕΤΥΜΟΛ. < σίνος «φθορά, καταστροφή» + επίθημα -άς, -άδος].
Dictionary of Greek. 2013.